Almanya’ya yerleşme fikrim uzun zaman önce başladı ve bu süreçte oldukça fazla katıldığım iş görüşmesi oldu. Daha önce aynı işte neredeyse 12 yıl çalıştığım için iş görüşmesi konusunda hiçbir deneyimim yoktu. Bu yüzden birçok hatayı bizzat yaşayarak öğrendim. Bu yazımda, edindiğim deneyimlere dayanarak iş görüşmeleri hakkında önemli noktaları paylaşmak istiyorum.
İş Görüşmesine Çağrılmak İçin En Önemli Noktalar
Öncelikle, bir iş görüşmesine davet edilmenizde en büyük etken başvuru belgelerinizin kalitesidir. Özellikle Anschreiben (motivasyon mektubu) veya Bewerbungsschreiben (başvuru yazısı) iyi hazırlanmış ve açıklayıcı olmalıdır. İşverenin dikkatini çekecek şekilde özelleştirilmiş, açık ve net bir başvuru yazısı hazırlamak sizi öne çıkarır.
ilginizi çekebilir: İş Başvurularının Kilit Taşı: Anschreiben (Başvuru Metni) Nasıl Yazılır
Ayrıca, başvuru belgeleriniz eksiksiz ve profesyonelce hazırlanmış olmalıdır. Almanya’da iş başvurularında en çok dikkat edilen evraklar şunlardır:
- Güncellenmiş bir CV (Fotoğraf eklenmesi Almanya’da yaygın değildir, ancak isteğe bağlı olarak eklenebilir.)
- Diploma ve çevirisi
- Referans mektupları ve çevirisi (Almanya’da referanslar büyük önem taşır. Eski iş yerinizden alacağınız referans mektubu sizi rakiplerinizden bir adım öne çıkarır.)
- Sertifikalar ve ehliyet belgeleri
- Dil yeterlilik belgesi (varsa)
Başvurunuzdan sonra genellikle birkaç hafta içinde dönüş alırsınız. Eğer olumlu bir yanıt alırsanız, işverenler genellikle 10 gün ila 2 hafta arasında bir tarih belirleyerek sizi görüşmeye davet ederler. İşte tam bu noktada heyecan ve stres başlar. Bu süreci daha rahat atlatmanız için size kendi deneyimlerimden bazı öneriler vermek istiyorum.
İş Görüşmesine Hazırlık Süreci
Öncelikle, iş görüşmesine yalnızca sizin değil, aynı pozisyon için birden fazla adayın çağrıldığını unutmayın. Yani rakipleriniz olacak ve iyi bir hazırlık yapmanız şart.
Almanca seviyenizden emin değilseniz, özellikle konuşma pratiği için özel ders almanızı öneririm. Ben de iş görüşmeleri öncesinde bir Almanca öğretmeninden ders alarak konuşma pratiği yaptım ve bunun çok büyük faydasını gördüm.
Eğer Türkiye’deyseniz, büyük olasılıkla görüşme çevrim içi (online) yapılacaktır. Ne yazık ki online görüşmeleri hiç sevmiyorum. İşverenler ve adaylar arasında genellikle mikrofon mesafesi, bağlantı kalitesi gibi faktörler nedeniyle iletişim zorlaşıyor. Bu yüzden karşı tarafı tam olarak anlayamamak ve sık sık “Lütfen tekrar eder misiniz?” demek baştan kötü bir izlenim bırakabiliyor. Eğer Almancanız C1 veya B2 seviyesindeyse bile, sesin boğuk veya uzak gelmesi nedeniyle sorları ve konuşmaları anlamakta zorlanabilirsiniz.
Bu nedenle, almanca podcastler, haberler, filmler ve diziler izleyerek dinleme becerinizi geliştirmek çok önemli.
Almanya’daysanız, işverenler sizi büyük ihtimalle yüz yüze görüşmeye çağıracaktır. Eğer görüşme uzak bir şehirdeyse, örneğin trenle 6-7 saat sürecek bir mesafedeyse, görüşme olan şehre bir gün önceden gitmenizi öneririm. Çünkü uzun bir yolculuk sonrası yorgunluk, dikkatinizi ve Almancanızı olumsuz etkileyebilir. Ben bu hatayı bir kez yaptım ve görüşme esnasında odaklanmakta zorlandım.
Görüşme Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yüz yüze görüşmelerde bazen öncesinde bir hazırlık görevi verirler. Bu görev, Almanca yönetmelikler veya işle ilgili teknik detaylar içerebilir. Bu tür görevler, Almanca seviyeniz ve Almanya’daki çalışma sistemine hakimiyetiniz açısından zorlayıcı olabilir. Bu nedenle, önceden hazırlık yapmanız önemlidir.
Öncelikle iş görüşmesine resmi kıyafetle gitmenizi öneririm. Görüşmelerde Almanlar genellikle sıcak kanlı ve güler yüzlüdür. Bu, stresinizi azaltır. Ancak, Almanca seviyenize çok dikkat etmeden günlük normal hızda konuşurlar. Günlük Almancanın ne kadar zor olduğunu fark etmişsinizdir. Sadece bir kez karşımdaki yetkili biraz yavaş konuştu, diğerleri normal hızda konuştu. Bu nedenle, Almanca dinleme pratiği yapmak çok önemli.

İş Görüşmesi Süreci
Görüşme saati geldiğinde sizi odaya davet ederler. Genellikle 3 ila 6 kişi arasında bir ekip olur. Her biri soru sormayacaktır ama. Birçoğu orada sadece sürecin şeffaf ilerlemesi için gözlemci olarak bulunur.
Kendilerini tanıttıktan sonra sizden de kısaca kendinizi, deneyimlerinizi ve neden onları seçtiğinizi anlatmanızı isterler. Bu kısmı önceden hazırlamanız önemlidir.
Bununla ilgili Almanya’da İş Görüşmelerinde Sunumun Önemi ve Hazırlık Süreci Yazımı okuyun lütfen.
Sizin sunumunuzdan sonra size sorular yöneltirler. Bu soruların birçoğu klasik sorulardır. Teknik sorularda ise görevinizle ilgili detaylara değinebilirler. Örneğin, benim için Almanca köprü türleri, kullanılan malzemeler ve elemanlar gibi teknik terimler soruldu. Ayrıca, ilgili yönetmeliklerden önemli maddeleri bilmeniz istenebilir. Örneğin, mühendisler ve mimarlar için HOAI’deki 9 hizmet sınıfı sıkça sorulur. Yani teknik sorular gözünüzü korkutmasın.
ilginizi çekebilir: Almanya’da Kanun ve Yönetmelikleri Anlamak Zor mu?
Bu süreçte yapay zekayı aktif olarak kullandım. Başvurduğum işi PDF olarak kaydedip, ChatGPT (şimdi DeepSeek’te var) gibi araçlara yükleyerek, “Bu işi ve görevleri açıkla, bilmem gereken Alman kanunlarını söyle ve her kanun için önemli maddeleri belirt” gibi komutlar verdim. Bu, görüşme öncesi hazırlıkta bana büyük kolaylık sağladı. Komutlarınız ne kadar detaylı olursa cevaplarınız da o kadar detaylı olur.
Görüşmede Karşılaşabileceğiniz İki Tür İnsan
Görüşmelerde iki tür yetkili ile karşılaşabilirsiniz:
- Sadece Sorulara Cevap Verin Diyenler: Bu tür yetkililer, konuşmanızı sınırlar. Ben genellikle konuyu uzun uzun anlatmayı tercih ederim. Çünkü her adaya aynı soru sorulacaktır ama benim 12 yıllık deneyimim için kısa cevap veremem, bu yüzden bazen sorunun dışına çıkıyorum. Bu da onları rahatsız edip “lütfen sadece sorulara kısa cevaplar verin” diyorlar.
- Serbest Bırakanlar: Bu tür yetkililer, ne kadar uzun konuşursanız konuşun, sizi sonuna kadar dinler. Bu tür görüşmeler daha rahat geçer, çünkü sorulardan, kalıplardan çok sizin düşüncenize değer verirler.
Görüşme Sonrası
Görüşme genellikle 30 ila 60 dakika sürer. Bu süre boyunca Almanca konuşmak yorucu olabilir. Bu nedenle, öncesinde sık sık en 60 dakika olacak şekilde almanca pratiği yapmanız önemlidir.
Görüşmenin sonunda, “Sorumuz kalmadı, sizin soracak bir şeyiniz var mı?” diye sorarlar. Bu soru, onlar için önemlidir. Bu nedenle, birkaç soru hazırlamanızı öneririm. Örneğin:
- “Bu pozisyonda başarılı olmak için sizce en önemli beceriler nelerdir?”
- “Şirketinizin kültürü ve değerleri hakkında daha fazla bilgi verebilir misiniz?”
- “Bu pozisyonun gelecekteki gelişim fırsatları nelerdir?”
Görüşme bittikten sonra, davet için teşekkür edip ayrılabilirsiniz. Yaklaşık 1-2 hafta içinde size dönüş yaparlar. Ancak, her ne kadar görüşme iyi geçse de, bir sözleşme imzalayana kadar başka işlere başvurmaya devam etmenizi öneririm.
ilginizi çekebilir: Almanya’da İş Arama: En İyi Siteler ve Başvuru Tüyoları
Önemli İpuçları
Almanya’yı Tercih Etme Sebebinizi İyi Açıklayın
Görüşmenin ilerleyen aşamalarında “Neden Almanya’yı tercih ettiniz?” sorusu muhakkak sorulacaktır.
Bu noktada Türkiye’yi kötülemek kesinlikle iyi bir izlenim bırakmaz.
Ben şu şekilde yanıt verdim:
“Almanya’daki yakınlarımdan burası hakkında çok olumlu yorumlar duydum. Burada yaşamanın hem benim hem de ailem için daha iyi olacağını düşündüm.”
Yani, Türkiye’deki olumsuzluklardan değil, Almanya’nın sunduğu fırsatlardan bahsetmek daha iyi bir izlenim yaratacaktır.
İşveren Neden Sizi Seçmeli?
“Neden bu şirkete başvurdunuz?” sorusuna da iyi bir yanıt vermeniz gerekir. Burada şu hataya düşmeyin:
“Birçok ilana başvurdum, siz de dönüş yapanlardan birisiniz.”
Bunun yerine:
- Şirket hakkında olumlu görüşlerinizden, kurumsal kültüründen
- Şirketin faaliyet gösterdiği sektördeki başarısından
- İlgili pozisyonun kariyer hedeflerinizle nasıl örtüştüğünden bahsedin.
Göreve Hazır Olduğunuz İzlenimini Verin!
Göreve hazır olduğunuz izlenimini vermeniz gerekir. İşverenler, sizi işe aldıktan sonra bir yıl boyunca Almanca yönetmelikleri, kanunları ve çalışma sistemini öğrenmenizi beklemek istemezler. Bunun yerine, Almanya’daki işinizle ilgili yönetmeliklere ve çalışma düzenine hâkim olduğunuzu, Almanca dil seviyenizin görevi yerine getirmek için yeterli olduğunu, kişilerle Almanca diyalog kurmada, sorunları anlamada ve iletişim yoluyla çözüm üretmede zorlanmadığınızı net bir şekilde ifade etmelisiniz.
Görüşmenin sonunda tekrar teşekkür ederek sözü işverenlere bırakmanız profesyonel bir izlenim bırakacaktır.

Sonuç
Almanya’da iş görüşmeleri hem stresli hem de öğretici bir süreç. İyi hazırlanırsanız ve sunum yapmaya özen gösterirseniz, rakiplerinizden bir adım önde olabilirsiniz. Umarım bu yazı iş görüşmelerine hazırlananlara yardımcı olur!
Cevapla